We wtorek, 9 maja br. Polska Agencja Kosmiczna podsumowała trwające od czerwca 2022 r. konsultacje dotyczące polskiej misji księżycowej. W blisko rocznych pracach wzięło udział ponad 20 podmiotów, a efektem ich prac są 4 koncepcje misji. – Konsultacje sektorowe dały konkretny efekt – pokazały przede wszystkim, że możliwe jest zarządzanie tak rozproszonym potencjałem naukowym i przemysłowym w ramach jednego projektu. Otworzyły również perspektywy rozwoju dla naukowców i firm, ponieważ opracowane koncepcje są oryginalne w skali światowej i bazują na polskim know-how oraz możliwościach rodzimego przemysłu. – podkreślił prof. Grzegorz Wrochna, prezes POLSA.

W spotkaniu podsumowującym wzięli udział m.in.: Kamila Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii oraz Jacek Orzeł, p.o. dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Badania Księżyca służą pogłębieniu wiedzy zarówno o Układzie Słonecznym, jak i o samej Ziemi, a planowana budowa infrastruktury księżycowej, na przykład orbitującej wokół Księżyca stacji  Lunar Gateway, przygotowuje nas również do eksploracji głębokiego kosmosu. Warunki panujące na powierzchni Księżyca stwarzają możliwość prowadzenia badań i prac technologicznych trudnych lub niemożliwych do wykonania na Ziemi. Otwiera to szanse na nowe odkrycia naukowe i opracowanie innowacyjnych technologii, które zostaną wykorzystane z powrotem na Ziemi.

Budowa i utrzymanie baz księżycowych będzie wymagało surowców. Transport surowców z Ziemi jest nieopłacalny, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest wydobywanie ich i przetwarzanie na miejscu.

Konsultacje sektorowe zaowocowały określeniem priorytetowego projektu dla Polski – jest to wysłanie na orbitę okołoksiężycową instrumentu MIRORES, który wykona mapy złóż surowców na Srebrnym Globie. Przyniosły też dojrzałe koncepcje eksperymentów, które mogłyby być wykorzystane w kolejnych misjach na Księżyc, a nawet na inne ciała niebieskie.

Doktor Jakub Ciążela, z Instytutu Nauk Geologicznych PAN, przedstawił koncepcję misji orbitalnej wykorzystującej instrument MIRORES, której celem jest wytypowanie obszarów na Księżycu o największym potencjale surowcowym. Będą to obszary o znaczeniu strategicznym dla przyszłych baz księżycowych. Profesor Mirosław Rataj z Centrum Badań Kosmicznych PAN, podkreślił znaczące polskie doświadczenie w budowie instrumentów naukowych, szczególnie spektrometrów, sprawdzonych już w kilku misjach międzyplanetarnych Europejskiej Agencji Kosmicznej.

Profesor Karol Seweryn, CBK PAN, przestawił eksperyment PETER, który umożliwiłby zrozumienie mechaniki gruntu w warunkach niskiej grawitacji. Ta wiedza jest niezbędna do budowy trwałej infrastruktury księżycowej.

Profesor Paweł Knapkiewicz, Politechnika Wrocławska, przedstawił koncepcję miniaturowego laboratorium do badania komórek nowotworowych w warunkach kosmicznych oraz innowacyjny projekt miniaturowego spektrometru do wykrywania i analizy gazów w warunkach bardzo rzadkiej lub praktycznie nieistniejącej atmosfery.

Doktor Agata Kołodziejczyk, AGH, przedstawiła koncepcję długoterminowego eksperymentu biologicznego, badającego wzrost mikroorganizmów w stałych warunkach niskiej grawitacji.

Wszystkie propozycje projektów i eksperymentów łączą najsilniejsze polskie kompetencje naukowe i technologiczne. Realizacja misji orbitalnej ma stanowić element długoterminowego planu zagospodarowania wschodzących światowych trendów, między innymi w rozwijaniu górnictwa kosmicznego oraz innych technologii niezbędnych do realizacji przyszłych misji załogowych na Księżyc. Narodowe przedsięwzięcia w tym obszarze przygotują polski przemysł do skutecznego konkurowania i udziału w przyszłym rynku związanym z obecnością człowieka na Księżycu.

Podsumowując spotkanie, Grzegorz Wrochna zapowiedział rozpoczęcie prac nad polską orbitalną misją księżycową jeszcze w tym roku.

Konsultacje sektorowe dotyczące misji księżycowej prowadził dr Oskar Karczewski, dyrektor Departamentu Badań i Innowacji w POLSA.