Już wkrótce startuje pierwsza polska misja technologiczno-naukowa IGNIS na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Aż 25% czasu pracy na ISS polski astronauta Sławosz Uznański – Wiśniewski przeznaczy na realizację programu edukacyjnego. Został opracowany z myślą o pobudzaniu
i zachęceniu młodych ludzi do wiązania swojej przyszłości z naukami ścisłymi, a także z dynamicznie rozwijającym się sektorem kosmicznym w Polsce.
Program edukacyjny w trakcji misji IGNIS to inwestycja w przyszłość – chodzi o budowanie zainteresowania dzieci i młodzież nauką, technologią i inżynierią, choć nie tylko. Przygotowany plan obejmuje zarówno aktywności edukacyjne z udziałem astronauty przed misją, jak i w jej trakcie oraz po jej zakończeniu.
Przed misją
Stworzony został zestaw doświadczeń edukacyjnych, konkursów dla uczniów i studentów. Zaplanowano niemal 20 godzin aktywności edukacyjnych z 80 godzin roboczych astronauty podczas misji! Przygotowano autorskie sprzęty edukacyjne, które testowane będą podczas misji na pokładzie ISS. Wśród nich znajduje się specjalna wersja Kołyski Newtona do warunków 0G, autorstwa polskich nauczycieli i wykonana przez uczniów. Zaprojektowano aż 30 eksperymentów edukacyjnych, w tym 10 autorstwa polskich uczniów. Eksperymenty dotyczą płynów, pomiaru masy, słynnych efektów fizycznych, a także testowania autorskiego sprzętu w warunkach nieważkości. Polska zasłynie kilkukrotnie dzięki części z nich, ponieważ część z nich po raz pierwszy raz w historii lotów kosmicznych wykonana będzie w stanie nieważkości m.in. doświadczenia z fontanną łańcuchową, czy Kołyską Newtona. Stworzono ponadto 7 scenariuszy filmów dotyczących życia na ISS i technologii kosmicznych. Przeprowadzono 5 konkursów edukacyjnych, z których dwa bezpośrednio wpływały na przebieg misji – eksperymenty uczniowskie oraz pytania do astronauty. Aktualnie trwają dwa konkursy związane ze zobrazowaniem Ziemi.
Informacje o konkursach dostępne są na: https://plinspace.pl/edukacja/konkursy
W trakcie misji
Podczas samej misji, zorganizowane będą 4 wydarzenia edukacyjne, podczas których zaproszeni uczniowie połączą się na żywo ze Sławoszem Uznańskim – Wiśniewskim, który odpowie na ich pytania i wykona uczniowskie demonstracje eksperymentów edukacyjnych. Zaplanowano:
- dwa wydarzenia z połączeniem wideo – w Łodzi i w Warszawie
- dwa wydarzenia z połączeniem radiowym w programie ARISS (Amateur Radio on ISS) – w Rzeszowie i we Wrocławiu
Uczestnicy każdego z wydarzeń przez 8 godzin będą brali udział w szeregu warsztatów i wykładów, a także pikniku edukacyjnym. Wydarzenia będą także transmitowane online, a za rekomendacją Ministerstwa Edukacji Narodowej, wszystkie polskie szkoły będą w te dni zdalnie „gościły” w swoich murach polskiego astronautę. Wraz z zaproszeniem, szkoły otrzymają materiały edukacyjne do przeprowadzenia lekcji wprowadzających w tematykę misji IGNIS.
W czasie misji będą także akcje edukacyjne kierowane dla całego społeczeństwa:
- „Leć” z polskim astronautą – grupowe zmagania w pokonaniu dystansu równego średniej odległości Ziemia–ISS wybraną dyscypliną sportową. Niebawem ruszy nabór uczestników akcji, każda szkoła, instytucja czy firma, która będzie chciała wziąć w niej udział, powinna zgłosić się przez formularz rejestracyjny, przeprowadzić akcję w swojej placówce i wysłać niezbędne sprawozdanie. Podmioty, które wykonają te działania otrzymają pamiątkowe dyplomy.
- „(Zgaś) Światełko” – kampania edukacyjna dotycząca problemu zanieczyszczenia światłem,
- Wspólne oglądanie przelotu ISS nad Polską. Organizowane będą akcje śledzenia ISS, a także konkurs astrofotograficzny. Mimo braku wieczornych przelotów ISS nad Polską w okresie misji, zwrócimy oczy wszystkich w kierunku machającego do nas polskiego astronauty w kosmosie.
Po misji
Koniec misji to zarazem początek najważniejszych działań przewidzianych w programie. Po wakacjach rozpocznie się realizacja projektu „Zostań kosmicznym inżynierem”. Zakłada 40 cykli warsztatów inżynieryjnych dla młodzieży w 40 miastach Polski. Cykle będą dotyczyły strategicznych dla polskiego sektora kosmicznego obszarów tematycznych: druku 3D, bioinżynierii, tworzenia elektroniki i komunikacji radiowej. W zajęciach udział weźmie 1000 młodych osób z Polski. Efektem każdego cyklu będą wykonane projekty i ogrom nowych umiejętności, a także nowo rozbudzonych pasji. To konkretna inwestycja w przyszłych inżynierów i wynalazców.
Przeprowadzony będzie ponadto jeden z najważniejszych elementów całego programu – „Klucz do Kosmosu”, w ramach którego 10 000 szkół otrzyma zestawy edukacyjne wraz ze wsparciem dydaktycznym do nauki lutowania i tworzenia układów elektronicznych. W zestawie znajdują się elementy do stworzenia własnych elektronicznych kluczy telegraficznych. Kompetencje inżynieryjne są niezwykle istotne dla rozwoju polskiego sektora kosmicznego. Zaczynając od prostego urządzenia, być może wkrótce polscy uczniowie będą tworzyć własne satelity, łaziki lub sondy kosmiczne. Urządzenie, niemal identyczne, jak to, które zbudują uczniowie, poleci razem ze Sławoszem na ISS. Za ich pomocą, przy użyciu alfabetu Morsa, wspólnie podczas spotkań na żywo, nadadzą najważniejszy komunikat roku 2025 – „IGNIS”!
Zwieńczeniem działań w projekcie „Zostań kosmicznym inżynierem” będą misje stratosferyczne i inne aktywności krótkofalarskie. Podczas dwóch misji stratosferycznych, nadawane będą zakodowane obrazki, metodą SSTV. Obrazki, ponownie autorstwa uczniów, zebrane na drodze konkursu, będą przedstawiały misję IGNIS i polski sektor kosmiczny, a odbierane będą przez szkoły i krótkofalowców w całej Europie.
Po misji powstanie 60 scenariuszy lekcji, propozycji doświadczeń oraz filmów edukacyjnych z udziałem astronauty, w oparciu o 13 polskich eksperymentów technologiczno-naukowych oraz wszystkie działania edukacyjne prowadzone w ramach IGNIS. Całość stanowi projekt „Lekcje z orbity”. Materiały będą dostępne na stronie plinspace.pl. Lekcje w oparciu o te materiały z całą pewnością nie będą nudne, a kosmos zagości w polskich szkołach na wielu przedmiotach, także tych mało oczywistych.
Znając ogromną rolę nauczycieli, jaką odgrywają w kształtowaniu przyszłości swoich uczniów, planowane są 4 intensywne szkolenia dla nauczycieli. Otrzymają oni pełny zestaw materiałów edukacyjnych przygotowanych w ramach programu, które następnie będą mogli wykorzystać w pracy z dziećmi i młodzieżą.
Program edukacyjny misji IGNIS został wypracowany przez specjalistów z Polskiej Agencji Kosmicznej w ścisłej współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii, Ministerstwem Edukacji Narodowej, Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz Europejską Agencją Kosmiczną.
Więcej informacji: https://plinspace.pl/edukacja/program-edukacyjny-ignis