Zwiększenie udziału Polski w programach ESA, dostęp do badań na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS, budowa polskich satelitów obserwacyjnych, a także staże dla Polaków w ESA – to główne obszary, które zostaną sfinansowane dzięki zwiększeniu przez Polskę wkładu do Europejskiej Agencji Kosmicznej.

Wiceminister Kamila Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, na dzisiejszym spotkaniu z sektorem kosmicznym poinformowała o zwiększeniu wkładu Polski do Europejskiej Agencji Kosmicznej. Podkreśliła jak ważna dla Polski staje się ta nowa gałąź gospodarki i wskazała w jakich formułach środki te będą wykorzystane.

Informacje uzupełnił prezes POLSA, Grzegorz Wrochna wskazując priorytetowe obszary tej inwestycji.

– Środki przekazywane do ESA w większości wrócą do polskiego przemysłu umożliwiając rozwój technologii i wypracowanie konkurencyjnych produktów i usług. W pierwszej kolejności chcemy zaspokoić potrzeby naszego państwa w zakresie danych satelitarnych oraz telekomunikacji i nawigacji satelitarnej. Satelity zapewniają nam łączność i nawigację, synchronizują ruch pociągów i samolotów, dostarczają informacji o pogodzie i klimacie, wspierają nowoczesne rolnictwo i inne dziedziny gospodarki. Jednocześnie chcemy zainwestować w te obszary, które dają największą szansę zdobycia nowych segmentów rynku technologii kosmicznych. Szczegóły będą ustalane w negocjacjach z ESA przy aktywnej konsultacji polskiego sektora kosmicznego. – powiedział prezes Wrochna.

Decyzja o zwiększeniu środków do ESA to ważny krok w realizacji Polskiej Strategii Kosmicznej przyjętej już w 2017 roku. Środki będą przeznaczone na sfinansowanie pięciu obszarów działań:

• Program bilateralny PL-ESA budowy satelitów obserwacyjnych
• Program bilateralny PL-ESA rozwoju technologii
• Udział Polski w programach ESA
• Dostęp do badań na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS
• Staże dla Polaków w ESA

Satelity obserwacyjne, optyczne i radarowe są dziś niezbędne nie tylko w sytuacjach kryzysowych, ale także w wielu dziedzinach nowoczesnej gospodarki i życia codziennego. Na bieżąco dostarczają rolnikom informacji o stanie upraw, suszy lub podtopieniach, szkodnikach i chorobach roślin. Pozwalają śledzić i wspierać rozwój naszych miast. Ostrzegają przez osuwiskami i zagrożeniem pożarami. Informują o stanie naszych rzek i wód przybrzeżnych.

Eksperci ESA pomogą polskim firmom zbudować pierwsze egzemplarze satelitów, co umożliwi im już samodzielną budowę całych konstelacji, a także zyskowny eksport do innych krajów. Dane z satelitów zasilą budowany przez POLSA Narodowy System Informacji Satelitarnej, którego wersja pilotażowa właśnie została uruchomiona https://nsisplatforma.polsa.gov.pl Dzięki temu systemowi dostęp do danych będą miały instytucje naukowe i firmy, a z ich produktów i usług opartych o te dane będziemy korzystać wszyscy.

Podnoszenie kompetencji polskich firm to także główny cel dedykowanego programu rozwoju technologii oraz zwiększenia zaangażowania w programy ESA. Umożliwi to naszemu krajowi dostęp do najnowocześniejszych technologii i da szansę na rozwinięcie unikalnych kompetencji związanych z wykorzystaniem tych technologii w praktyce. Telekomunikacja satelitarna, w szczególności bezpieczna łączność, nawigacja satelitarna i synchronizacja m.in. urządzeń energetycznych, pociągów i samolotów to rynek o obrotach rzędu miliardów dolarów. Polska Strategia Kosmiczna przewiduje udział polskiego sektora kosmicznego w rynku europejskim na poziomie 3%.

Udział w programach ESA to także wkład do najambitniejszych misji eksploracyjnych. Już dzisiaj polskie instytucje naukowe i firmy dostarczają komponenty do misji poszukujących śladów życia na innych planetach i ich księżycach, a także badających odległy Wszechświat. Przykładem mogą być misje JUICE, wystrzelona miesiąc temu https://polsa.gov.pl/kalendarz/start-misji-juice/ i EUCLID, która wystartowała w ostatnią sobotę https://polsa.gov.pl/wydarzenia/misja-euclid-kosmiczny-teleskop-do-poszukiwania-ciemnej-materii-i-ciemnej-energii/

Zwiększone środki umożliwią nie tylko dostarczanie komponentów, ale budowę kompletnych systemów i instrumentów. Będzie to mieć ogromne znaczenie zarówno dla polskiej nauki, jak i firm, które zdobędą bezcenne doświadczenie w budowie aparatury kosmicznej. To znowu przełoży się później na oparte o technologie kosmiczne usługi i produkty eksportowe.

Szczególne znaczenie w tym zakresie mają eksperymenty technologiczne i badawcze prowadzone na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Obejmują one szeroki zakres od badań podstawowych, poprzez testowania nowych technologii aż do eksperymentów biotechnologicznych, biologicznych i medycznych. Eksperymenty zaprojektowane przez polskich naukowców i inżynierów przeprowadzałby polski astronauta. Oprócz ogromnej wartości naukowej i technologicznej takich badań, miałoby to rzecz jasna wielkie znaczenie prestiżowe dla naszego kraju. Szczegóły dotyczące lotu polskiego astronauty poznamy dopiero po osiągnieciu porozumienia ze wszystkimi stronami rozmów, w tym z międzynarodowymi partnerami.

Uzupełnieniem powyższych programów będzie program stażowy. Jego celem jest wykształcenie grona ekspertów, którzy zasilą polski sektor kosmiczny i umożliwią komercyjny rozwój technologii wypracowanych w wymienionych wyżej programach.

Szczegółowa alokacja dodatkowych środków będzie tematem konsultacji z sektorem, które rozpoczęły się dzisiejszym spotkaniem. Konkretny kształt umów z ESA jest przedmiotem rozmów z ESA prowadzonych przez MRiT* przy wsparciu POLSA. Należy się spodziewać, że pierwsze umowy będą podpisane w najbliższych miesiącach.

---

*) https://twitter.com/AschbacherJosef/status/1663555339319656449
https://twitter.com/MRiTGOVPL/status/1663550954703294472