Forum Obserwacji Ziemi 2024 odbyło się w dniach 6-7 listopada br. w Hotelu Mercure Grand w Warszawie, a hasłem przewodnim wydarzenia były „Żywioły Ziemi”. Czas na podsumowanie tego, co wydarzyło się podczas tegorocznej edycji FOZ.

Jak co roku, Forum Obserwacji Ziemi zgromadziło ekspertów z sektorów kosmicznego ochrony środowiska i technologii, którzy wymienili się doświadczeniami i dyskutowali o wyzwaniach i możliwościach wykorzystania danych satelitarnych w zarządzaniu zasobami naturalnymi czy ochronie środowiska. Pierwszy dzień konferencji rozpoczęła sesja inauguracyjna. Gości powitali przedstawiciele Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA). Jako pierwszy wystąpił płk Marcin Mazur, wiceprezes POLSA. Jolanta Orlińska, dyrektor Departamentu Obserwacji Ziemi POLSA, zaprezentowała kierunki rozwoju Narodowego Systemu Informacji Satelitarnej (NSIS), natomiast Wojciech Cyran przedstawił jego najnowsze funkcjonalności. Prelekcje te podkreśliły kluczowe znaczenie NSIS w monitorowaniu i zarządzaniu zasobami naturalnymi kraju.

Pierwsza sesja tematyczna dotyczyła żywiołu ziemi. Wystąpienia dotyczyły wykorzystania danych satelitarnych do wsparcia procesów decyzyjnych w rolnictwie i planowaniu przestrzennym. Stanisław Sas z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa omówił działanie systemu AMS bazującego m.in. na przetwarzaniu danych satelitarnych na potrzeby wspierania procesów biznesowych i decyzyjnych ARiMR. Dr inż. Anna Michalik z Ministerstwa Rozwoju i Technologii opowiedziała o Rejestrze Urbanistycznym i jego roli w zarządzaniu przestrzennym gmin. Dominik Szrek z Państwowego Instytutu Geologicznego zaprezentował cyfrowe narzędzia monitorujące eksploatację kopalin, a Zbigniew Kawlec z QZ Solutions przedstawił system SoilEO, dostarczający szczegółowych map zasobności gleby.

Powietrze to drugi z żywiołów, który omawiany był podczas tegorocznego Forum Obserwacji Ziemi. Prelegenci skupili się na zagadnieniach związanych z monitorowaniem jakości powietrza i wykorzystaniu danych satelitarnych w prognozach meteorologicznych. Magdalena Śladowska przestawiła SYSLOP, czyli system ostrzeżeń publicznych dla województwa mazowieckiego i małopolskiego. Prof. Mariusz Figurski zaprezentował zastosowanie danych satelitarnych w modelowaniu meteorologicznym. Dr inż. Karol Przeździecki omówił rozkład zanieczyszczeń nad Polską, a Katarzyna Kucharska wraz z Marcinem Kwiatkowskim z ETC-PZL Aerospace Industries przedstawili symulatory lotu zintegrowane z danymi satelitarnymi. Można było również osobiście przetestować działanie symulatora na dostarczonym przez firmę urządzeniu.

Ostatnia sesja tematyczna wieńcząca pierwszy dzień konferencji poświęcona była technologiom przeciwdziałania pożarom. Mł. kpt. Marcin Klecz z Komendy Głównej PSP omówił zastosowanie dronów i technologii satelitarnych w ochronie przeciwpożarowej lasów. Kinga Gruszecka z CGI opisała narzędzia do analizy i prognozowania m.in. pożarów torfowisk, a Mateusz Maślanka z Esri Polska przedstawił możliwości GIS w zarządzaniu ryzykiem pożarowym oraz oceną strat. Odbył się także pokaz możliwości pracy z aplikacją mobilną ESRI.

Drugi dzień Forum Obserwacji Ziemi rozpoczął się od wykładu dr Aleksandry Kardaś, która omówiła wpływ globalnego ocieplenia na ekosystemy, analizowany z perspektywy satelitów. Następnie odbyła się panelowa debata na temat roli danych satelitarnych w ochronie Ziemi, moderowana przez Radosława Gurdaka z POLSA. Paneliści, reprezentujący różne aspekty środowiskowe, dyskutowali nad korzyściami wynikającymi z wykorzystania technologii satelitarnych. Debatę poprowadził Radosław Gurdak z Polskiej Agencji Kosmicznej, a uczestniczyli w niej Weronika Borejko z European Association of Remote Sensing Companies (żywioł ziemi), dr hab. inż. Joanna Strużewska, prof. PW z Instytutu Ochrony Środowiska z Państwowego Instytutu Badawczego (żywioł powietrza), dr hab. inż. Ryszard Szczygieł, prof. IBL z Instytutu Badawczego Leśnictwa (żywioł ognia), Mateusz Balcerowicz z Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (żywioł wody) oraz płk Marcin Mazur z Polskiej Agencji Kosmicznej (żywioł serca).

Pierwszą sesją tematyczną w drugim dniu konferencji była ta poświęcona wodzie. Joanna Depta z Instytutu Metorologii i Gospodarki Wodnej omówiła w imieniu swoim oraz Natalii Strojnej monitorowanie hydrologiczne kraju. Dr Jakub Ryzenko z Centrum Badań Kosmicznych PAN opowiedział o perspektywie Civil Security Hub w Polsce, a Marta Krywanis z Frontexu przedstawiła rolę Copernicusa w ochronie granic UE.

Ostatnia sesja, wieńcząca trwające dwa dni Forum Obserwacji Ziemi 2024, dotyczyła serca, które przez wielu nie jest zaliczane do grupy żywiołów. Organizatorzy postanowili jednak docenić jego niesamowitą siłę i poświęcić mu pełny panel. W tym segmencie Marcin Gałuszkiewicz z WAT zaprezentował zdolności naziemne misji PIAST, natomiast Kacper Grzesiak z ICEYE omówił polsko-fińską konstelację satelitów radarowych. Dr inż. Piotr Koza, dyrektor Biura Projektów w Creotech Instruments, przedstawił doświadczenia firmy w wykorzystaniu satelitów optycznych do obserwacji Ziemi. Dr inż. Piotr Koza z firmy Creotech Instruments – dostawcy rozwiązań technologii kosmicznych – podzielił się również szczegółowym opisem projektu polskiego, pierwszego ponad  50 kg satelity EagelEye. Klaudia Bielińska, Partnership Success Manager w UP42, omówiła platformę UP42 jako rozwiązanie umożliwiające łatwe wyszukiwanie pozyskiwanie danych geoprzestrzennych.

W tegorocznej edycji konferencji stacjonarnie uczestniczyło aż 139 osób, transmisję live na YouTube’ie wyświetlono łącznie 1 929 razy, a stream na Facebooku 1 053. FOZ to także organizatorzy, partnerzy i sponsorzy, którzy po raz kolejny pracowali nad tym wydarzeniem.  Dziękujemy wszystkim za zaangażowanie i nieoceniony wkład, i już dziś zapraszamy na przyszłoroczną, szóstą edycję FOZ.

Forum Obserwacji Ziemi to wydarzenie poświęcone nowoczesnym technologiom satelitarnym i ich zastosowaniom w monitorowaniu Ziemi. Gromadzi specjalistów z sektora kosmicznego, nauki, administracji oraz przemysłu, by omawiać i promować innowacje oraz wykorzystanie danych satelitarnych w Polsce. FOZ, dzięki swojej formule, wspiera rozwój krajowych kompetencji w zakresie obserwacji Ziemi, co ma kluczowe znaczenie dla monitorowania środowiska, zarządzania kryzysowego oraz bezpieczeństwa narodowego.