Aktualności

16 grudnia, 2024
Podsumowanie i wyniki konkursu „Satelitarny Kadr – Rozpoznaj, Opisz, Zastosuj”
12 grudnia, 2024
Konkurs “Moje kosmiczne wakacje 2024”: wyniki
10 grudnia, 2024
POLSA on Tour: Politechnika Krakowska
Zobacz wszystkie

Astromajówka 2023

Astromajówka 2023
28 kwietnia, 2023

Wiosna to idealna pora na obserwacje astronomiczne, a wiosenne majówkowe niebo zachęca do tego tym bardziej. Jeśli dopisze pogoda, to bezchmurne niebo ukaże nam wiele ciekawych skarbów, które gołym okiem, lornetką lub małym teleskopem można odkrywać i z pokorą zastanawiać się nad potęgą Wszechświata.

Charakterystyczne wiosenne konstelacje to przede wszystkim Lew, Panna, Korona Północna i Warkocz Bereniki. Warto zapoznać się z mitologicznym pochodzeniem tych nazw, bo same w sobie są pasjonującymi historiami, zwłaszcza dla osób z humanistycznym zacięciem. W dniu 5 maja Księżyc wejdzie w fazę pełni. Będzie wtedy przebywał na tle konstelacji Wagi. Jego intensywny blask utrudni niestety obserwację obiektów tzw. głębokiego nieba – gromad gwiazd, mgławic i galaktyk, które wymagają dużego kontrastu.

Astromajówka 2023
Ryc. 1. Południowe niebo o północy w dniu 3 maja 2023, źródło: Stellarium

Skoro już mowa o tych ciałach niebieskich, warto spojrzeć na nie okiem Kosmicznego Teleskopu Hubble (Hubble Space Telescope, HST):

Wymienione obiekty są oczywiście dostrzegalne w amatorskich teleskopach, chociaż, rzecz jasna, nie w tak spektakularny sposób jak obchodzący niedawno 33-lecie wyniesienia na orbitę instrument.

W drugiej połowie nocy, po wschodniej stronie nieba, będzie widoczny już Trójkąt Letni, asteryzm złożony z najjaśniejszych gwiazd Lutni – Wega, Łabędzia – Deneb i Orła – Altair. Asteryzm ten niechybnie wskazuje niewzruszoną chronologię zmian na firmamencie, zwiastując zbliżającą się kolejną ciepłą porę roku.

Astromajówka 2023
Ryc. 2. Trójkąt Letni, źródło: Stellarium

Z planet Układu Słonecznego największą uwagę zwracać będzie Wenus, która wczesnym wieczorem jaśnieje mocnym blaskiem po zachodniej stronie nieba. Zbliża się obecnie do maksymalnej elongacji wschodniej, czyli maksymalnego wychylenia na naszym niebie w lewo od Słońca. Moment ten nastąpi na początku czerwca. Już w lornetce na statywie będzie widać niewielką tarczkę tej planety, co ciekawe, w fazie zbliżonej do pierwszej kwadry Księżyca. Warto pamiętać, że fazy planet wewnętrznych były jednym z dowodów na słuszność teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika, co udowodniono w epoce obserwacji teleskopowych.

Astromajówka 2023
Ryc. 3. Wenus na majówkowym niebie, źródło: Stellarium

Powyżej Wenus, w Bliźniętach, znajduje się niepozorny Mars, który w grudniu 2022 roku znalazł się w opozycji i świecił bardzo jasno na naszym niebie. Dziś jest daleko od tej świetności, choć w teleskopie z dużym powiększeniem ukaże charakterystyczną czerwonawą tarczkę.

W okolicy 6 maja maksimum aktywności osiągają też Eta Akwarydy, meteory promieniujące z konstelacji Wodnika. Są one pozostałością po materii z jądra komety Halleya, rozsianej wzdłuż jej orbity, którą przecina co roku Ziemia. Przy odrobinie szczęścia powinno udać się dostrzec kilka-kilkanaście śladów w ciągu godziny.

Inne ciekawe obiekty dostępne teleskopowym majówkowym obserwacjom, które przepięknie sfotografował HST, to:

Rozgwieżdżone niebo jest naszym wspólnym przyrodniczym dziedzictwem. Skłania do rozważań o rzeczach wielkich, o sensie ludzkiej wędrówki i miejscu człowieka w kosmicznej układance. Warto podczas zbliżającej się majówki wygospodarować nieco czasu na oderwanie się od przyziemnych trosk i spojrzeć w świat gwiazdozbiorów. Każdy znajdzie tam coś dla siebie.

Share:
Wydrukuj lub zapisz: