III Konferencja Bezpieczeństwa ESA w ramach polskiej prezydencji

„Polska, sprawując prezydencję w Radzie Unii Europejskiej, aktywnie działa na rzecz umocnienia wymiaru bezpieczeństwa w europejskiej polityce kosmicznej. Widzimy swoją rolę jako inicjatora i integratora – państwa, które potrafi łączyć potencjał technologiczny z realnymi potrzebami bezpieczeństwa obywateli i państw członkowskich. Wspólnie z Europejską Agencją Kosmiczną oraz naszymi partnerami chcemy, aby Europa była bardziej autonomiczna, bardziej odporna i bardziej świadoma znaczenia przestrzeni kosmicznej dla swojej suwerenności. Dziś to już nie tylko kwestia ambicji – to konieczność”

– podkreślił wiceminister rozwoju i technologii Michał Baranowski otwierając III Konferencję Bezpieczeństwa ESA.

„Bezpieczeństwo, Europo!”- to hasło polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej i dla bezpieczeństwa mieszkańców Europy coraz większe znaczenie ma przestrzeń kosmiczna i dynamicznie rozwijający się sektor kosmiczny.

W trakcie dwudniowej III Konferencji Bezpieczeństwa ESA rozmawiano m.in. o kluczowych rozwiązaniach i kształtowaniu europejskiej polityki kosmicznej, a także roli technologii w rozwoju europejskiego sektora kosmicznego. Podkreślono, że Europa musi przygotować się do włączenia bezpieczeństwa kosmicznego do swoich ram, aby zapewnić sobie strategiczną autonomię.

„Niezwykle ważne jest, aby Europa stała się bardziej zjednoczona, silna i odporna, a ESA była gotowa zrobić to, co do niej należy, aby zwiększyć europejską autonomię w dziedzinie obrony i bezpieczeństwa. Dzięki wzorowemu rozwojowi światowej klasy systemów, takich jak europejskie programy Galileo i Copernicus, ESA posiada całą wiedzę techniczną, ramy instytucjonalne i doświadczenie w zarządzaniu projektami, aby współpracować z UE i Komisją Europejską w celu tworzenia i wdrażania projektów związanych z obronnością, jeśli nasze państwa członkowskie zwrócą się o to do ESA”

– zaznaczył dyrektor generalny Europejskiej Agencji Kosmicznej Josef Aschbacher.

Uczestnicy konferencji zwrócili uwagę, że istotne jest opracowanie nowych i innowacyjnych programów, opartych na partnerstwie międzyinstytucjonalnym, aby zintensyfikować rozwój technologii kosmicznych, a dzięki temu wzmocnić zdolność Europy do skutecznego reagowania i zarządzania sytuacjami kryzysowymi z wykorzystaniem potencjału kosmicznego.

„Przestrzeń kosmiczna na rzecz bezpieczeństwa i obrony jest w Europie mocno niedoinwestowana. Potrzebna jest skala i tempo, aby zintensyfikować działania i chronić europejskie wartości. Wymaga to od wszystkich podmiotów, w tym partnerstw krajowych, ESA, UE i partnerstw przemysłowych, aby osiągnąć zamierzony cel i wykorzystać pełną siłę Europy”

– powiedział dyrektor Ludwig Moeller z Europejskiego Instytutu Polityki Kosmicznej.

Znajdująca się na orbitach okołoziemskich infrastruktura jest wykorzystywana do różnych działań: obserwacji Ziemi, nawigacji, telekomunikacji, nauki i eksploracji, bezpieczeństwa, transportu kosmicznego, a opracowane technologie stają się motorem innowacji dla wielu dziedzin gospodarki.

„Wspólnie z europejskim komisarzem ds. obrony i przestrzeni kosmicznej, Andriusem Kubiliusem, powołaliśmy grupę zadaniową ESA-KE, aby wspólnie przygotować propozycję, którą państwa członkowskie ESA będą subskrybować na posiedzeniu ministerialnym ESA w listopadzie 2025 r. w celu opracowania europejskiego systemu odporności dla obserwacji Ziemi. Będzie on oparty na architekturze obejmującej bezpieczną komunikację, nawigację, sztuczną inteligencję i przetwarzanie brzegowe. Ekosystem innowacji, gotowość przemysłowa i doskonałość techniczna ESA mogą być w pełni wykorzystane do wzmocnienia naszego bezpieczeństwa kosmicznego z korzyścią dla naszych państw członkowskich”

– mówił dyrektor generalny Europejskiej Agencji Kosmicznej Josef Aschbacher.

W wydarzeniu uczestniczyło ok. 300 osób z Europy, w tym przedstawiciele ESA, Komisji Europejskiej, NATO, Europejskiej Agencji Obrony, agencji kosmicznych poszczególnych europejskich krajów oraz administracji.

Konferencja zbiegła się z 50 – leciem Europejskiej Agencji Kosmicznej. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) to międzyrządowa organizacja utworzona w 1975 r., której misją jest kształtowanie rozwoju europejskiego potencjału kosmicznego. Koordynuje i realizuje wspólne europejskie programy oraz badania w zakresie wykorzystania przestrzeni kosmicznej. Zrzesza 23 państwa członkowskie.

Polska podejmuje działania, które mają wzmocnić konkurencyjności polskiego sektora kosmicznego oraz zwiększyć wykorzystanie technologii satelitarnych w obszarze bezpieczeństwa i obronności kraju.

Krajowy sektor kosmiczny ma wieloletnie doświadczenie i dobrze rozwinięte kompetencje kosmiczne zarówno w obszarze naukowym, jak i w sektorze przemysłowym.  To blisko pół tysiąca firm i insty­tucji naukowych, które zatrudniają ok 15 tys. osób. Firmy te specjalizują się m.in. w przetwarzaniu danych w chmurze, produkcji czujników naukowych i penetratorów naziemnych dla sond kosmicznych, mechatronice, robotyce i automatyce oraz systemach optycznych i komunikacyjnych dla satelitów.

Polska we współpracy z ESA pracuje m.in. nad konstelacją satelitów obserwacyjnych CAMILA, dzięki która usprawni działania państwa w tym przede wszystkim administracji publicznej, poprzez wzrost jej efektywności, innowacyjności, dostępności zasobów i wiarygodności źródeł danych.

Dane dostarczane przez polską konstelację będą komplementarne do danych uzyskiwanych z satelitów Sentinel, ale z wyższą rozdzielczością, właściwą do obserwacji lokalnych. Wdrożenie danych satelitarnych w procedury administracyjne wpłynie na oszczędność w wydatkowaniu środków publicznych oraz skuteczność działania administracji, a dla przedsiębiorców oznacza zwiększenie oferty rodzimych firm na rynku polskim, europejskim i światowym.

 „Rozwijamy technologie obserwacji Ziemi, pracujemy nad konstelacjami satelitów i tworzymy systemy analizy danych, które wspierają zarządzanie kryzysowe, reagowanie na katastrofy oraz bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej. Nasz projekt CAMILA i budowa Narodowego Systemu Informacji Satelitarnej to dowód, że potrafimy nie tylko myśleć o przyszłości, ale ją konsekwentnie budować”

– ocenił wiceminister Michał Baranowski.

W trakcie konferencji odbyło się uroczyste podpisanie umowy ESA z konsorcjum, które będzie odpowiadało za budowę polskiej konstelacji satelitów obserwacyjnych CAMILA.

Realizowana we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) oraz firmą Axiom Space misja “Ignis” jest polską częścią misji Ax-4.  Jednym z członków załogi misji Ax-4 jest Sławosz Uznański-Wiśniewski. Będzie on drugim Polakiem w historii, który poleci w kosmosi pierwszym, który spędzi czas na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).

Misja IGNIS otworzy polskim firmom i jednostkom naukowym dostęp do unikatowej infrastruktury Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, umożliwiając przeprowadzenie badań naukowych w warunkach mikrograwitacji, które są niemożliwe do zrealizowania na Ziemi.. Podczas misji, załoga będzie prowadzić badania dotyczące m.in.: zdrowia astronautów, mikrobiomu, nowych materiałów oraz technologii, w tym wykorzystania sztucznej inteligencji.

Misja przyniesie korzyści nie tylko Polsce, ale także międzynarodowej społeczności, przyczyniając się do rozwoju globalnej technologii i nauki.

Start misji Ax-4 planowany jest na wiosnę 2025 r. z NASA Kennedy Space Center na Florydzie. Na ISS załogę wyniesie rakieta Falcon 9 z załogową kapsułą Dragon od SpaceX.