Od 2018 r. Polska Agencja Kosmiczna jest zaangażowana w europejskie inicjatywy kosmiczne w ramach Partnerstwa EUSST poprzez udział w kolejnych projektach Komisji Europejskiej. Najnowsze projekty rozpoczęły się w lipcu oraz listopadzie 2023 i potrwają trzy lata. Projekty te są finansowane przez Unię Europejską ze środków programu Horyzont Europa. Są one bezpośrednią kontynuacją programów 1 SST2018-20 oraz 2-3 SST 2018-20. Współpraca odbywa się w stale powiększającym się gronie agencji kosmicznych i innych instytucji z Francji, Niemiec, Włoch, Hiszpanii, Portugalii, Rumunii, Austrii, Czech, Danii, Finlandii, Grecji, Litwy, Szwecji i Holandii, zrzeszonych w Partnerstwie EUSST. Efekty działań EUSST są publicznie dostępne przez portal www.eusst.eu
Zadania EUSST są częścią grupy zadań z Horyzontu Europa (HE) przeznaczonych na rozwój europejskiego systemu SST, w której skład wchodzi pięć równolegle realizowanych projektów z Programu Pracy HE 2021-2022:
Projekty SST są odpowiedzią na europejskie i światowe potrzeby ochrony infrastruktury kosmicznej tj. satelitów telekomunikacyjnych, nawigacyjnych i obserwacyjnych oraz ochrony interesu gospodarki i ludności Europy. W ramach projektów jest prowadzany monitoring „śmieci kosmicznych” czyli nieaktywnych satelitów i ich odłamków oraz zużytych elementów rakiet kosmicznych, które zagrażają zarówno działającym satelitom jak i ludziom na Ziemi.
Celem projektu HE_EUSST_MS_TOP1 jest utrzymanie i rozwój europejskich zdolności w dziedzinie nadzoru przestrzeni kosmicznej. Projekt przewiduje ulepszanie obecnych usług SST (Collision Avoidance, Fragmentation, Re-entry), poprawę ich wydajności oraz zwiększenie autonomii Unii Europejskiej w realizacji tychże usług. Zakłada się również definiowanie nowych misji i usług w obszarze ograniczania i usuwania śmieci kosmicznych, badanie możliwości wdrożenia oraz demonstrację nowych usług SST i rozwój portalu eusst.eu.
Wartość projektu: 8 mln € z budżetu 2022 r.
Więcej informacji: https://cordis.europa.eu/programme/id/HORIZON_HORIZON-CL4-2025-SSA-SST-IBA-MS
Celem projektu HE_EUSST_AE_TOP2 jest zwiększenie europejskiej współpracy w dziedzinie usług SST oraz poprawa wydajności działania Partnerstwa EUSST i dążenie do większej autonomii UE. Projekt dotyczy rozwoju i ewolucji architektury systemu SST poprzez opracowanie studiów systemu, identyfikację luk w systemie, poprawy efektywności, opracowanie planów rozwoju infrastruktury i serwisów, analizę Kluczowych Wskaźników Efektywności, rozwój narzędzi symulacyjnych architektury.
Wartość projektu: 6 mln € z budżetu 2022 r.
Więcej informacji: https://cordis.europa.eu/programme/id/HORIZON_HORIZON-CL4-2025-SSA-SST-IBA-AE
Głównym celem projektu HE_EUSST_SB_TOP3 jest badanie i ocena możliwości rozbudowy systemu nadzoru obiektów kosmicznych przez sensory umieszczone w przestrzeni kosmicznej (SBSS). System ten dostarczałby wiele unikalnych danych i byłby ogromnym uzupełnieniem do systemu opartego na obserwacjach z Ziemi. W projekcie zwraca się uwagę na dążenie do samodzielności działań w zakresie SBSS oraz ograniczenie zależności od technologii spoza Europy.
Wartość projektu: 6 mln € z budżetu 2022 r.
Więcej informacji: https://cordis.europa.eu/programme/id/HORIZON_HORIZON-CL4-2025-SSA-SST-IBA-SB
Projekt HE_EUSST_SP_TOP4 skupia się na działaniach badawczo-rozwojowych w dziedzinie sensorów, zarówno radiowych jak i teleskopów optycznych i laserów. Brane pod uwagę są również nowe obiecujące technologie, takie jak sensory oparte na podczerwieni. Celem jest doskonalenie zdolności sensorów EUSST w zakresie między innymi pola widzenia, dostępności czy wydajności, a także zapewnienie optymalnej konfiguracji i wykorzystania sieci sensorów tj. planowania obserwacji i rozmieszczenia sensorów. Projekt porusza również kwestie przetwarzania danych, algorytmów wykorzystujących sztuczną inteligencję, integracji i łączności sensorów oraz zapewnienie ich zgodności z wymaganiami jakościowymi.
Wartość projektu: 25 mln € z budżetu 2022 r. (stanowiące 45% dofinansowania działań)
Więcej o projekcie: https://cordis.europa.eu/programme/id/HORIZON_HORIZON-CL4-2025-SSA-SST-IBA-SP
Projekt HE_EUSST_SD_TOP5 koncentruje się na rozwoju bezpieczeństwa infrastruktury EUSST. Zakłada zwiększenie koordynacji między krajowymi centrami operacyjnymi oraz innymi instytucjami. Głównym wyzwaniem jest zapewnienie optymalnej i bezpiecznej pracy i ochrony baz danych. W projekcie zaplanowano również badania nad bezpieczeństwem sieci EUSST oraz rozwój protokołów i procedur wymiany danych zwiększających integralność i bezpieczeństwo infrastruktury. Dodatkowo, planuje się także przygotowanie sieci EUSST na wprowadzenie nowego segmentu jakim jest prowadzenie obserwacji obiektów kosmicznych oparte na sensorach umieszczonych w przestrzeni kosmicznej (SBSS).
Wartość projektu: 7 mln € z budżetu 2022 r.
Więcej informacji: https://cordis.europa.eu/programme/id/HORIZON_HORIZON-CL4-2025-SSA-SST-IBA-SD
Wróć