Europejska Organizacja Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT) powstała w 1986 r. w celu zapewnienia ciągłości funkcjonowania satelitarnego systemu obserwacyjnego dla meteorologii i klimatologii krajów Europy. Została powołana w oparciu o Konwencję w sprawie ustanowienia Europejskiej Organizacji Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (Eumetsat Convention for the Establishment of a European Organisation for the Exploitation of Meteorological Satellites). Do głównych zadań organizacji zalicza się: wynoszenie, utrzymanie i eksploatację systemu europejskich satelitów meteorologicznych, a także obsługę programów obowiązkowych, opcjonalnych oraz prowadzonych z udziałem partnerów zewnętrznych. Siedziba organizacji znajduje się w Darmstadt w Niemczech. W skład EUMETSAT wchodzi obecnie 30 krajów członkowskich, w tym Polska.
EUMETSAT jest właścicielem satelitów meteorologicznych w ramach konstelacji: MSG – Meteosat Second Generation oraz EPS – EUMETSAT Polar System i operatorem obsługującym dystrybucję danych z wielu misji satelitarnych np. realizowanych w ramach unijnego programu Copernicus. Ponadto, trwają prace nad budową kolejnych satelitów, które sukcesywnie będą wynoszone na orbitę w ciągu najbliższych 10 lat. EUMETSAT realizuje dwa rodzaje programów: obowiązkowe oraz opcjonalne, finansowane wyłącznie przez państwa członkowskie, które w nich uczestniczą.
Najważniejsze programy tej organizacji to:
– MSG (Meteosat Second Generation), na który składają się 4 satelity na orbicie geostacjonarnej (Meteosat 8, 9, 10 oraz 11) dostarczające zobrazowania całej półkuli oraz dane dla krótkoterminowych prognoz pogody.
– MTG (Meteosat Third Generation), na który będzie się składać 6 satelitów na orbicie geostacjonarnej dostarczających zobrazowania całej półkuli oraz dane dla krótkoterminowych prognoz pogody; wyniesienie pierwszego satelity z tej konstelacji jest planowane na 2021 r., natomiast następne będą wynoszone w dwuletnich odstępach czasowych.
– EPS (EUMETSAT Polar System), w skład którego wchodzą 3 satelity (Metop-A, -B oraz -C) krążące po orbitach biegunowych.
– EPS SG (EUMETSAT Polar System Second Generation), na który będzie się składać 6 satelitów krążących po orbitach biegunowych.
Wśród programów opcjonalnych tej organizacji można wyróżnić m. in. takie programy jak: EUMETSAT JASON-2 oraz EUMETSAT JASON-3. Dodatkowo, EUMETSAT jest zaangażowany w program Copernicus Komisji Europejskiej, poprzez operacyjną eksploatację oraz dystrybucję danych i produktów z satelity obserwacyjnego Ziemi o nazwie Sentinel-3. EUMETSAT będzie też pozyskiwać dane z satelitów Sentinel-4 oraz Sentinel-5. Satelita Sentinel-6/Jason-CS jest natomiast realizowany przez EUMETSAT we współpracy z ESA, narodowymi agencjami kosmicznymi: francuską (CNES) i amerykańską (NASA), amerykańską organizacją ds. prognozy pogody (NOAA) oraz Komisją Europejską.
EUMETSAT współpracuje również ze służbami meteorologicznymi z części krajów członkowskich EUMETSAT w ramach sieci centrów aplikacji satelitarnych (Satellite Application Facilities, SAFs), stanowiących część segmentu naziemnego. W związku z użytkowaniem danych pochodzących z satelitów Sentinel, EUMETSAT współpracuje także z Europejskim Centrum Prognoz Średnioterminowych (European Centre for Medium-Range Weather Forecasts, ECMWF) z siedzibą w Wielkiej Brytanii.
EUMETSAT ściśle współpracuje z Europejską Agencją Kosmiczną. Przykładem mogą być m. in. wyżej wymienione programy obowiązkowe tej organizacji: MSG (Meteosat Second Generation) oraz EPS (EUMETSAT Polar System). ESA zazwyczaj odpowiada za budowę i dostarczenie segmentu kosmicznego, natomiast EUMETSAT za wyniesienie, budowę segmentu naziemnego oraz utrzymanie funkcjonowania misji, a zwłaszcza za pozyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie danych satelitarnych niezbędnych do prognozowania pogody oraz śledzenia zmian środowiskowych i klimatycznych.
NAJWAŻNIEJSZE ORGANY EUROPEJSKIEJ ORGANIZACJI DS. EKSPLOATACJI SATELITÓW METEOROLOGICZNYCH EUMETSAT
Składa się z wysokiego szczebla przedstawicieli Narodowych Służb Meteorologicznych krajów członkowskich EUMETSAT. Dyrektor Generalny EUMETSAT jest Szefem Wykonawczym oraz reprezentuje w Radzie EUMETSAT. Jest on odpowiedzialny za wprowadzanie w życie decyzji podejmowanych przez Radę oraz za wszelkie działania podejmowane przez Organizację.
Rada przyjmuje i akceptuje programy satelitarne EUMETSAT, decyduje o przyjęciu nowych członków oraz zatwierdza budżet EUMETSAT-u. Wszystkie decyzje Rady podejmowane są w drodze głosowania. W zależności od rodzaju i wagi decyzji muszą one być zatwierdzone jednogłośnie, znaczącą większością głosów lub zwykłą większością głosów. Każdy kraj ma jeden głos. Rada spotyka się dwa razy do roku na sesjach zwyczajnych (wiosną i jesienią). W wyjątkowych sytuacjach, mogą być zwoływane sesje nadzwyczajne Rady. Decyzje, które podejmuje Rada są przygotowywane i przedstawiane Radzie przez ciała doradcze, tzw. grupy.
Komitet PAC doradza Radzie we wszystkich sprawach mających wpływ na politykę w krótkim i długim okresie, współpracę z innymi partnerami instytucjonalnymi, np. Komisją Europejską, a także strategię działalności EUMETSAT.
Grupa AFG doradza Radzie we wszystkich sprawach związanych z kwestiami administracyjnymi, organizacyjnymi, a także finansami włączając w to budżet, audyty, przetargi oraz umowy, kwestie kadrowe i prawne.
Grupa STG doradza Radzie we wszystkich naukowych i technicznych sprawach. STG jest odpowiedzialna za ocenę skutków wprowadzania zmian w celach misji oraz za zapewnienie uwzględnienia wymagań i oczekiwań narodowych służb meteorologicznych krajów członkowskich. STG koordynuje również kontakty EUMETSAT-u z użytkownikami oraz rekomenduje Radzie podejmowanie działań w zakresie koordynacji międzynarodowych programów EUMETSAT. Ponadto STG dokonuje przeglądu i oceny pracy systemów satelitarnych EUMETSAT-u oraz analizuje przyszłe programy i ich wymagania. STG spotyka się dwa razy do roku (wiosna i jesienią).
Grupa STG-SWG zapewnia naukowe wsparcie i doradztwo na etapie definiowania i opracowywania metodyki dla nowych produktów z danych satelitarnych EUMETSAT. STG-SWG jest również odpowiedzialna za definicję wymagań użytkowników co do nowych misji satelitarnych. STG-SWG wypracowuje rekomendacje co do dokumentów zatwierdzanych przez STG do przedłożenia Radzie. Podejmuje również decyzje o działaniach Sekretariatu EUMETSAT w zakresie odpowiadającym jej kompetencjom. STG-SWG spotyka się dwa razy do roku (wiosna i jesienią).
Grupa STG-OWG doradza we wszelkich sprawach związanych z wykorzystaniem i działaniem systemów EUMETSAT (satelitarnego i naziemnego) obsługujących wszystkie misje satelitarne EUMETSAT. STG-OWG wypracowuje rekomendacje co do dokumentów zatwierdzanych przez STG do przedłożenia Radzie. Podejmuje również decyzje o działaniach Sekretariatu EUMETSAT w zakresie odpowiadającym jej kompetencjom. STG-OWG spotyka się dwa razy do roku (wiosna i jesienią).
Więcej informacji: www.eumetsat.org
Polityka przemysłowa EUMETSAT opiera się na maksymalnym wykorzystaniu otwartej konkurencji, z wyjątkiem sytuacji nagłych i niespodziewanych, zadań o małej wartości (poniżej 100 tys. euro) lub gdy występuje tylko jeden wykonawca (dotyczy to głównie opracowań naukowych). Drugą zasadą jest ewaluacja ofert przetargowych w oparciu o kryterium najlepszej relacji jakości do ceny, co oznacza, że oceny ofert przygotowywane przez radę ewaluacyjną ds. zamówień są opisowe, a nie numeryczne. EUMETSAT stosuje następującą skalę ocen: excellent, very good, good, acceptable, poor, below acceptance.
W odróżnieniu od Europejskiej Agencji Kosmicznej, przy wyborze wykonawców EUMETSAT nie kieruje się zasada tzw. zwrotu geograficznego.
Szczegółowe informacje o organizacji:
Eumetsat Annual Report 20017: https://www.eumetsat.int/website/home/AboutUs/Publications/AnnualReport/index.html
Broszury: https://www.eumetsat.int/website/home/AboutUs/Publications/Brochures/index.html
Więcej informacji: Strona internetowa www.eumetsat.int
Polska nawiązała relacje z EUMETSAT w 2000 r. jako członek współpracujący, a pełne członkostwo uzyskała w 2009 r. Ustawa o ratyfikacji Konwencji w sprawie ustanowienia Europejskiej Organizacji Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT) sporządzona w Genewie 24 maja 1983 r. została przyjęta przez Parlament RP 9 stycznia 2009 r. Za relacje z organizacją odpowiada Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, który bierze udział w pracach organów EUMETSAT. Przedstawiciele IMGW uczestniczą w posiedzeniach rad programowych i komitetów EUMETSAT. Dzięki członkostwu w organizacji Polska ma pełen dostęp do danych satelitarnych pochodzących z jej satelitów. Zobrazowania zapewniane przez EUMETSAT są wykorzystywane w pierwszej kolejności przez państwowe służby hydrologiczno-meteorologiczne do opracowywania prognoz, hydrometeorologicznej osłony społeczeństwa i gospodarki, monitorowania zmian klimatu oraz przez Siły Zbrojne RP, wyższe uczelnie i instytuty badawcze. Obrazy z satelitów meteorologicznych mogą też mieć zastosowanie w: rolnictwie, leśnictwie, zarządzaniu terenami, gospodarce przestrzennej, planowaniu inwestycji, monitorowaniu obszarów wodnych (włączając Morze Bałtyckie) i atmosfery, w tym m. in. dokonywaniu pomiarów gazów śladowych i aerozoli.
Więcej informacji: prezentacja IMGW-PIB na temat członkostwa i korzyści dla Polski oraz Polska w Eumetsat_IMGW
Krajowy Punkt Kontaktowy EUMETSAT
KRAJOWY PUNKT KONTAKTOWY EUMETSAT
Punkt kontaktowy EUMETSAT dla polskiego przemysłu (National Focal Contctact Point) został ustanowiony w Polskiej Agencji Kosmicznej w 2016 r. na mocy porozumienia z Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowym Instytutem Badawczym.
Cel działań punktu:
– zwiększanie wiedzy krajowych podmiotów na temat programów i współpracy przemysłowej z EUMETSAT,
– udział podmiotów z Polski w postepowaniach przetargowych EUMETSAT,
– włączanie polskich jednostek we współpracę z europejskimi firmami,
– wzrost zainteresowania krajowych podmiotów możliwościami rozwoju gospodarczego związanego z wykorzystaniem danych meteorologicznych,
– „odzyskiwanie” składki wpłacanej przez Polskę do EUMETSAT.
Bieżąca działalność punktu kontaktowego obejmuje m. in. analizę ogłoszeń przetargowych ukazujących się na EUMITS – platformie przetargowej EUMETSAT i ich publikację na stronie internetowej PAK, kojarzenie partnerów do realizacji wspólnych projektów oraz wspieranie polskich firm i instytutów naukowo-badawczych we włączaniu się w europejskie konsorcja realizujące zamówienia dla EUMETSATU, organizacja warsztatów i spotkań informacyjnych, a także networking.
Zasady korzystania z danych EUMETSAT
korzystania z danych satelitarnych EUMETSAT określa dokument “EUMETSAT Data Policy”, którego aktualna wersja znajduje się na stronie internetowej organizacji EUMETSAT:
https://www.eumetsat.int/website/home/AboutUs/WhoWeAre/LegalFramework/DataPolicy/index.html
W zależności od potrzeb użytkowników istnieje kilka możliwości dostępu do produktów satelitarnych. Można się z nimi zapoznać na stronie:
https://www.eumetsat.int/website/home/Data/DataDelivery/index.html
W zakładce ProductNavigator znajduje się katalog produktów satelitarnych udostępnianych przez EUMETSAT wraz z ich szczegółowym opisem.
– Poprzez zakładkę EUMETSATDataCentre uzyskuje się dostęp do dłuższych ciągów danych archiwalnych.
– Pozostałe zakładki umożliwiają różne mechanizmy dostępu do danych i warunki niezbędne do ich użytkowania.
– Dostęp do większości serwisów możliwy jest po wstępnym zarejestrowaniu się w Earth Observation Portal (EO Portal) – zakładka DataRegistration.
Rejestracja na EO Portal zwiększa dostępność do danych satelitarnych EUMETSAT i umożliwia zarządzanie swoimi danymi oraz indywidualnym kontem.
Użytkowanie części danych EUMETSAT wymaga posiadania licencji (płatnej lub bezpłatnej). Licencja płatna jest z reguły wymagana w przypadku danych operacyjnych nie starszych, niż 3 godziny, które mogą być wykorzystywane do użytku komercyjnego.
Lista Agentów Licencyjnych EUMETSAT w poszczególnych krajach znajduje się:
https://www.eumetsat.int/website/home/Data/DataDelivery/DataRegistration/DataLicensing/index.html
Współpraca
NAWIĄZANIE WSPÓŁPRACY Z EUMETSAT
Strona główna | Projekty | EUMETSAT | Podstawowym krokiem koniecznym do współpracy z EUMETSAT jest rejestracja podmiotu na przeznaczonej do tego celu platformie przetargowej EUMITS (EUMETSAT’s Invitation to Tender System)
Podstawowym krokiem koniecznym do współpracy z EUMETSAT jest rejestracja podmiotu na przeznaczonej do tego celu platformie przetargowej EUMITS (EUMETSAT’s Invitation to Tender System).
W celu rejestracji na portalu EUMITS, należy podać podstawowe dane o rejestrowanym podmiocie: dotyczące użytkownika i przedsiębiorstwa (zakres działalności, rok założenia, liczba zatrudnionych oraz ewentualne inne, istotne informacje o podmiocie), a także podstawowe dane teleadresowe. Po odesłaniu kompletnego wniosku rejestracyjnego i jego weryfikacji przez pracowników EUMETSAT podmiot otrzymuje dostęp do systemu EUMITS. Zarejestrowany użytkownik uzyskuje pełny dostęp do systemu pozwalającego na: wcześniejszy wgląd do publikowanych informacji, pobieranie dokumentów związanych z zaproszeniami do składania ofert, edytowanie szczegółów konta, wgląd do pytań i odpowiedzi oraz możliwość zaznaczania zamiaru złożenia oferty. Użytkownik niezarejestrowany nie ma pełnego dostępu do platformy EUMITS, a jedynie wgląd w bieżące i planowane zaproszenia do składania ofert; nie ma też on możliwości pobierania dokumentów przetargowym powiązanych z ogłoszeniem, ani składania oferty w postępowaniu przetargowym.
W przypadku problemów lub pytań związanych z rejestracją i dostępem do dokumentacji przetargowej na platformie EUMITS, istnieje możliwość skontaktowania się z Administratorem Systemu (eumits@eumetsat.int).
EUMETSAT publikuje również zaproszenia dla konsultantów na portalu EUMITS. Mogą oni być zgłaszani wyłącznie przez swojego pracodawcę, który podpisuje umowę z EUMETSAT i oddelegowuje swojego pracownika do pracy w charakterze konsultanta. Osoby wykonujące wolny zawód lub osoby fizyczne nie są uprawnione do udziału w tego typu postępowaniach przetargowych, chyba, że taka możliwość wynika wprost z konkretnego ogłoszenia przetargowego.
W każdym ogłoszeniu konkursowym (Invitation To Tender, ITT) publikowana jest pełna dokumentacja obowiązująca wszystkich oferentów, którzy są zobligowani do przygotowania swojej oferty ściśle według wszystkich wskazań i zaleceń EUMETSAT zawartych w zaproszeniu do składania ofert oraz załączonych do niego dokumentów. EUMETSAT publikuje dwa rodzaje informacji konkursowych Invitation to Tender oraz Intended Invitation to Tender (IITT). Invitation to Tender to zaproszenie do składania ofert zawierające:
Intended Invitation to Tender – to planowane do ogłoszenia w przyszłości zaproszenie do składania ofert (zapowiedź, bez szczegółowej dokumentacji), którego częściami składowymi są:
W części „Dokumenty szczegółowe” znajduje się lista dokumentów dotyczących danego zaproszenia do składania ofert, jak np. pismo przewodnie, wzór umowy, zakres prac. Ponadto, w tej sekcji mogą pojawić się dodatkowe dokumenty dotyczące zakresu prac, a także dokumenty wyszczególniające specjalne warunki konkursu związanego z zamówieniem. Mogą też znajdować się inne dokumenty wynikające z rodzaju danego zaproszenia do składania ofert.
Szczegółowe informacje i wskazówki dotyczące rejestracji na platformie EUMITS znajdują się w poradniku EUMITS User Guide dostępnym poniżej oraz broszurze informacyjnej PAK pt. „Jak zdobyć kontrakt z EUMETSAT”.